Προσβασιμότητα ΑμεΑ σε νέα και υφιστάμενα κτίρια. Πόσο έτοιμη είναι η Λάρισα;
Γράφει ο Αχιλλέας Κέλλας,
Πολιτικός Μηχανικός, Μέλος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ Κεντρικής & Δυτικής Θεσσαλίας
Το άρθρο 26 και η παρ.2 του άρθρου 27 του Ν.4067/2012 (Νέου Οικοδομικού Κανονισμού – ΝΟΚ) όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν σήμερα, καθορίζουν τις υποχρεώσεις των ιδιοκτητών ιδιωτικών κτιρίων σε ότι αφορά την προσβασιμότητά τους από τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ), για την εκπλήρωση των οποίων η προθεσμία λήγει στις 31.12.2022. Ο νόμος είναι σαφής: Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τα κτίρια καθίστανται αυθαίρετα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναστολή των κυρώσεων αρχικά έληγε στις 31.12.2020, ωστόσο παρατάθηκε για μια διετία.
Που βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα, λίγους μήνες πριν την εκπνοή της προθεσμίας; Η έλλειψη συναίνεσης των συνιδιοκτητών, το υψηλό κόστος των παρεμβάσεων, ενίοτε οι σοβαρές τεχνικές δυσκολίες, αλλά κυρίως η έλλειψη οικονομικών πόρων, φαίνεται ότι είναι οι βασικές αιτίες που δεν επιτρέπουν την έγκαιρη και καθολική εφαρμογή των προβλεπόμενων από το νόμο.
Κι όλα αυτά ενώ οι συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν ζητήματα κινητικότητας υπολογίζονται σε περίπου 1,1 εκατομμύριο.
Η σημερινή κατάσταση στη Λάρισα
Η αλήθεια είναι ότι γίνονται παρεμβάσεις σε κάποια δημοτικά κτίρια, ώστε να είναι προσβάσιμα στους συμπολίτες
μας ΑμεΑ και σε κάποιες διαδρομές διασύνδεσης των κτιρίων στην πόλη. Το κτίριο του Δημαρχείου, το «Χατζηγιάννειο» Πνευματικό
Κέντρο, το Δημοτικό Ωδείο αλλά και Παιδικοί Σταθμοί, αποτελούν μερικά από τα δημοτικά κτίρια στα οποία – με πολυετή καθυστέρηση – βελτιώθηκε η προσβασιμότητα για τα ΑμεΑ. Ενώ έγινε προσπάθεια για να γίνει προσβάσιμη η διαδρομή για τον Μύλο του Παππά, το Αρχαίο Θέατρο και το Θέατρο ΟΥΗΛ. Πρόκειται για τα πρώτα βήματα, που θα πρέπει ωστόσο να συνεχιστούν με πιο έντονους ρυθμούς προκειμένου συνολικά η πόλη να γίνει πιο φιλική και προσβάσιμη στα ΑμεΑ. Ενώ θα πρέπει -πολύ σημαντικό- αντίστοιχα έργα να γίνουν και εκτός του κέντρου, στις συνοικίες και στις γειτονιές, όπου η κατάσταση είναι απελπιστική.
Ωστόσο, στις 31.12.2022, πέραν από πολλές κατοικίες και δημόσια κτίρια, χιλιάδες επιχειρήσεις θα βρεθούν αντιμέτωπες με το ζήτημα και θα πρέπει να λάβουν άμεσα μέτρα προκειμένου να γλυτώσουν τις κυρώσεις. Το πρόβλημα, όμως είναι πολύ μεγαλύτερο από τα ενδεχόμενα πρόστιμα. Επισημαίνεται ότι το πρόβλημα διογκώνεται περαιτέρω από το φαινόμενο των αυθαίρετων διαμορφώσεων των πεζοδρομίων, όπου δημιουργούνται μεγάλες υψομετρικές διαφορές, απαγορευτικές για προσπέλαση από όλους (π.χ. εκσκαφή ακόμα και στο πεζοδρόμιο προκειμένου να επιτευχθεί ικανοποιητική κλίση προς θέση στάθμευσης στο υπόγειο).
Επισημαίνεται δε, ότι οι εν λόγω διαμορφώσεις, πέραν από αυθαίρετες, είναι εκτός προβλεπομένων προδιαγραφών και δυσκολεύουν την απρόσκοπτη κυκλοφορία στα πεζοδρόμια, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούν κινδύνους για τους πεζούς.
Η συμβολή του Τεχνικού Κόσμου και του ΤΕΕ Κεντρικής & Δυτικής Θεσσαλίας
Ο Τεχνικός Κόσμος συνδράμει στις προσπάθειες της Ελληνικής Κυβέρνησης για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα άτομα και προσφέρει, με ίδιους πόρους του ΤΕΕ, την ηλεκτρονική υπηρεσία καταγραφής υφιστάμενων κτιρίων δημοσίου ενδιαφέροντος, ώστε όλοι μαζί, συμμετοχικά, να φροντίσουμε να γίνουν πιο εύκολα προσβάσιμα όλα τα κτίρια, για όλους, χωρίς εξαιρέσεις και αποκλεισμούς.
Μάλιστα, ως ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας έχουμε λάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες:
• Αναγνωρίζοντας το πρόβλημα του κόστους, αποστείλαμε
αίτημα στον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας για την
επιδότηση του 50% του κόστους των αναγκαίων διαμορφώσεων, από πόρους του Πράσινου Ταμείου, για τους επαγγελματίες και τους ιδιώτες.
• Επιπλέον, στείλαμε επιστολή προς τον Δήμο Λαρισαίων με
την οποία αναδείξαμε το ζήτημα των αυθαιρεσιών και προτρέψαμε τη Δημοτική Αρχή να αναλάβει δράση για την αντιμετώπισή του. Επιστήσαμε την προσοχή του Δήμου
Λάρισας στην σημερινή εικόνα των δημόσιων χώρων διέλευσης και κυρίως των πεζοδρομίων της πόλης τα οποία
κατά γενική ομολογία εμφανίζουν σε κάποια σημεία αισθητή υψομετρική διαφορά, καθιστώντας τη διέλευση των
ΑμεΑ – και όχι μόνο – απαγορευτική.
• Τέλος, φροντίσαμε να ενημερώσουμε τους πολίτες, επαγγελματίες και αρμόδιους φορείς για την αναγκαιότητα
εφαρμογής των διαμορφώσεων προσαρμογής όπως προβλέπει ο νέος οικοδομικός κανονισμός Ν. 4067/2012 Ν.Ο.Κ.
μέχρι τις 31/12/2022.
Μια σύγχρονη κοινωνία οφείλει, με υπευθυνότητα να διασφαλίζει τα δικαιώματα όλων. Σήμερα είναι η ώρα να συμβάλλουμε όλοι, ο καθένας από το δικό του τομέα ευθύνης, ώστε να προσαρμοστεί το κτιριακό μας απόθεμα στις ανάγκες προσβασιμότητας. Δεν είναι απλά μια νομική υποχρέωση. Εν έτη 2022 το ζήτημα της προσβασιμότητας, αναδεικνύεται σε ζήτημα πολιτισμού, δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποτελεί χαρακτηριστικό του σεβασμού μιας κοινωνίας προς τους πολίτες της.
