Αθανάσιος Μαμάκος – «Χτίζουμε» μια Λάρισα, βιώσιμη, ανθεκτική και ανθρώπινη

Στον συνεχώς αναπτυσσόμενο αστικό ιστό, η Λάρισα του σήμερα αντιμετωπίζει προκλήσεις που συνδέονται άμεσα με την καθημερινότητα των πολιτών και απαιτούν διορατικές λύσεις και συνεργασίες. Σε αυτό το περιβάλλον η επίλυση του κυκλοφοριακού, η διαχείριση των κοινόχρηστων χώρων, η ρύθμιση των τραπεζοκαθισμάτων και φυσικά η αντιπλημμυρική θωράκιση της πόλης αποτελούν ζητήματα που αναδεικνύονται ως κορυφαίες προτεραιότητες για τη Δημοτική Αρχή. Την ίδια στιγμή η διαφύλαξη του αρχιτεκτονικού της πλούτου -μια επιθυμία που εκφράζεται όλο και πιο δυναμικά από τους Λαρισαίους- φέρνει στο προσκήνιο το όραμα για μια πόλη που θριαμβεύει στον σύγχρονο κόσμο χωρίς να χάνει τη σύνδεσή της με το παρελθόν. Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο δήμαρχος Λαρισαίων κ. Αθανάσιος Μαμάκος παρουσιάζει τις προθέσεις, τις στρατηγικές και τα σχέδια του Δήμου για την επίτευξη μιας ισορροπημένης ανάπτυξης που τιμά το χθες και αγκαλιάζει το αύριο, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό τις προκλήσεις της σύγχρονης αστικής ζωής. Όπως σημειώνει εμφατικά δίνοντας το στίγμα των πολιτικών της επόμενης 15ετίας, ο καλά οργανωμένος σχεδιασμός και οι ευφυείς λύσεις, συναποτελούμενες από τη συνεργασία και τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων, είναι το κλειδί για την ανάπτυξη μιας πόλης που θα είναι ταυτόχρονα βιώσιμη, ασφαλής και ανθρώπινη.

Κύριε Δήμαρχε, τα τελευταία χρόνια η κοινωνία της Λάρισας ζητά επισταμένως τη διατήρηση του αστικού αρχιτεκτονικού πλούτου της πόλης. Υπάρχει κάποια σκέψη από την πλευρά του Δήμου ώστε η ραγδαία πολεοδομική ανάπτυξη να συνυπάρξει με τη διατήρηση παλαιών κτισμάτων, αλλά και ιστορικών κτιρίων;
Θα πω αναμφισβήτητα «ναι» στη διατήρηση και αξιοποίηση των ιστορικών κτιρίων και του αρχιτεκτονικού πλούτου της πόλης μας. Ταυτόχρονα, αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι πρόκειται για ένα πολύπλοκο πρόβλημα, που στο επίκεντρό του βρίσκεται το υψηλό κόστος αποκατάστασης και συντήρησης κάθε διατηρητέου, με εξειδικευμένες εργασίες που απαιτούν ειδικές μελέτες και εγκρίσεις. Και εδώ έρχονται τα κίνητρα και η βοήθεια του κράτους, σε μια περίοδο που τα οικονομικά της Τ.Α. είναι «στριμωγμένα».
Παρακολουθούμε την εξέλιξη του Προγράμματος «Διατηρώ», που έχει εξαγγελθεί πολλές φορές, αλλά καθυστερεί. Φαίνεται ότι θα χρηματοδοτηθεί τελικά από το ΕΣΠΑ, αλλά τα χρήματα που θα διατεθούν θα είναι πολύ λιγότερα από τα 250 εκατ. ευρώ που αρχικά προβλέφθηκαν – θα ανέρχονται στα 85 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, θα είμαστε έτοιμοι να διεκδικήσουμε τα μέγιστα για την πόλη μας.

Έχοντας πλέον εκ των έσω εικόνα του Δήμου, η Λάρισα που ονειρεύεστε είναι ένα όραμα εφικτό με τα υπάρχοντα δεδομένα;
Το όραμά μας, έτσι όπως το παρουσιάσαμε, είναι εφικτό, αλλά και ρεαλιστικό. Απαντά στις πραγματικές ανάγκες του Δήμου και στην προοπτική μιας πόλης που βαδίζει με σίγουρα βήματα στο μέλλον. Το σχέδιό μας ξεδιπλώνεται σε βάθος 15ετίας και στοχεύει σε μια πόλη ανθρώπινη και ανθεκτική, σύγχρονη και ψηφιακή, εξωστρεφή, με τη διοργάνωση μεγάλων εκδηλώσεων και events, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, σε μια πόλη που είναι εμπορικό και επιχειρηματικό κέντρο, αλλά και κέντρο καινοτομίας στη Θεσσαλία. Ξεκινήσαμε και προχωράμε συντονισμένα, με σχέδιο και απόλυτη συγκέντρωση στον στόχο μας.

Το κυκλοφοριακό παραμένει ένα μεγάλο πρόβλημα. Πρόσφατα στο Δημοτικό Συμβούλιο αποφασίσατε την εκ νέου τοποθέτηση κορυνών στην οδό Παπαναστασίου. Ενδεχομένως, ως ένα πρώτο άμεσο μέτρο να φανεί αποτελεσματικό, ωστόσο ποιος είναι ο ευρύτερος σχεδιασμός; Τι θα γίνει με τα περιφερειακά πάρκινγκ, αλλά και τους χώρους στάθμευσης στο κέντρο;
Οι κορύνες απαντούν στην αναγκαιότητα άμεσης παρέμβασης, προκειμένου να ανατρέψουμε την εικόνα μιας πόλης όπου ο καθένας παρκάρει στο κέντρο, όπου να ’ναι, όπως να ’ναι, όποια ώρα και στιγμή.
Μετά από 9 χρόνια πλήρους αδιαφορίας και απραξίας, το κυκλοφοριακό και η στάθμευση αποτελούν ένα από τα μεγάλα στοιχήματα για όλους μας.
Ήδη έχουμε κινηθεί για την αξιοποίηση χώρων προσωρινής στάθμευσης. Πρόκειται για δύο χώρους πολύ κοντά στο κέντρο, με δυνατότητα προσωρινής φιλοξενίας μεγάλου αριθμού οχημάτων. Περιμένουμε τη θετική εξέλιξη στο αίτημά μας το αμέσως επόμενο διάστημα και θα προχωρήσουμε τάχιστα στη διαμόρφωση και αξιοποίησή τους, με τρόπο που θα εξυπηρετεί τη στάθμευση αυτοκινήτων κοντά στο κέντρο της πόλης.

Στο κέντρο της Λάρισας υπάρχουν πινακίδες για το σύστημα στάθμευσης μόνιμου κατοίκου, όμως αυτό το σύστημα βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Υπάρχει πρόβλεψη για το πότε και αν θα λειτουργήσει;
Ζήσαμε και αυτήν την εκδοχή προεκλογικού τακτικισμού: τοποθετήθηκαν ταμπέλες για ένα σύστημα το οποίο δεν υπάρχει, αλλά θα… εφαρμοστεί μελλοντικά. Σας θυμίζω ότι οι υποσχέσεις της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής έκαναν λόγο για πλήρη εφαρμογή του συστήματος μέσα στο 2022, αλλά «άνθρακες ο θησαυρός».
Μελετούμε από την αρχή όλα τα ενδεχόμενα, τα αληθινά δεδομένα, την πραγματική διαφορά ανάμεσα στον αναγκαίο αριθμό θέσεων στάθμευσης για τους μόνιμους κατοίκους και τον πραγματικά διαθέσιμο, σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες του κέντρου της πόλης, αλλά και την παρουσία μεγάλου αριθμού εργαζομένων στο κέντρο, που πρέπει να μετακινούνται με το αυτοκίνητό τους.
Θα σας απαντήσω λοιπόν με απόλυτη ειλικρίνεια, ότι το σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης θα λειτουργήσει, θα είναι προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις μιας ψηφιακής και «έξυπνης» πόλης, αλλά και προϊόν διαλόγου και ενημέρωσης των ωφελούμενων. Για τον ακριβή χρόνο εφαρμογής του θα σας μιλήσω μόλις ολοκληρωθεί η προεργασία που ήδη γίνεται.

Τι θα γίνει με την ανάπλαση παραποτάμιων περιοχών;
Η αξιοποίηση του Πηνειού αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της στρατηγικής μας για το πράσινο στην πόλη και την αντιμετώπιση των κλιματικών προκλήσεων. Η δημιουργία του πράσινου δακτυλίου, η παραποτάμια πράσινη διαδρομή, το οικολογικό πάρκο, θα μας βοηθήσουν να αγκαλιάσουμε το ποτάμι και να το κάνουμε όπως αυτό αξίζει να είναι σε μια ευρωπαϊκή πόλη. Πρώτα, όμως, θα πρέπει να διασφαλίσουμε την αντιπλημμυρική προστασία της πόλης, για να μην κατασκευάζουμε έργα που θα πνίγονται στα νερά.

Λέμε αναμφισβήτητα «ναι» στη διατήρηση και αξιοποίηση των ιστορικών κτιρίων και του αρχιτεκτονικού πλούτου της πόλης μας. Παρακολουθούμε την εξέλιξη του Προγράμματος «Διατηρώ» και σε κάθε περίπτωση, θα είμαστε έτοιμοι να διεκδικήσουμε τα μέγιστα για την πόλη μας.

Πώς θα προχωρήσετε με το ΣΒΑK; Θα υπάρχουν τροποποιήσεις;
Μία από τις βασικές προϋποθέσεις επιτυχίας του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας είναι η παρακολούθηση και αξιολόγησή του. Νομίζω δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να αντιληφθεί ότι υπάρχουν λάθη, υπερβολές, αλλά και παραλείψεις, που δημιουργούν προβλήματα, κάνοντας πολλές φορές την πόλη να μην εμφανίζεται ως …λειτουργική.
Προφανώς και θα υπάρξουν τροποποιήσεις και παρεμβάσεις, οι οποίες θα προκύψουν από έναν ευρύ διάλογο και διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τους κατοίκους.
Σε κάθε περίπτωση, θα υπερασπιστούμε την ανάγκη της πόλης να επιβιώσει, καθώς της στερείται το μεγαλύτερό της αγαθό: ο ελεύθερος χώρος! Ο χώρος που δικαιωματικά ανήκει στους πολίτες για να περπατήσουν, να ανασάνουν, να αναπτύξουν την κοινωνικότητά τους, να χαρούν και να απολαύσουν το δικαίωμα απλά να υπάρξουν στις πόλεις τους.
Προτεραιοποιούμε την κυκλοφοριακή συνύπαρξη, προτείνοντας μια πιο δημοκρατική διαίρεση του αστικού χώρου και μια ολιστική προσέγγιση για την κινητικότητα και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, επισκεπτών και λοιπών ενδιαφερόμενων της πόλης. Επιδιώκουμε την πολύτροπη κινητικότητα. Περπάτημα, ποδήλατο και δημόσια συγκοινωνία θα γίνουν οι πρώτες επιλογές για όσους εργάζονται, διαμένουν ή επισκέπτονται τη Λάρισα.
Ταυτόχρονα στο πλαίσιο της αναθεώρησης του ΣΒΑΚ, επεκτείνουμε τα μέτρα και στις συνοικίες, σε περιοχές εκτός κέντρου (Ανθούπολη, Αβέρωφ, Φιλιππούπολη κ.λπ).

Εκτός από τους δρόμους, απόλυτη αναρχία επικρατεί και στους πεζοδρόμους. Μηχανάκια, πατίνια, διαφημιστικές πινακίδες, τραπεζοκαθίσματα, ανεμοπετάσματα, ποδήλατα κλειδωμένα σε δέντρα, διαλυμένα παγκάκια και παρτέρια χωρίς φύτευση, δημιουργούν μια όχι και τόσο αξιοβίωτη καθημερινότητα. Υπάρχει σχέδιο;
Προφανώς υπάρχει και θα το δείτε να εξελίσσεται. Ολοκληρώνουμε την πρώτη φάση της διαβούλευσης με τους ανθρώπους του εμπορίου και της εστίασης, αλλά και με τους επιχειρηματίες της φορτοεκφόρτωσης. Ακολουθεί η ψήφιση του νέου κανονισμού για τα τραπεζοκαθίσματα στους κοινόχρηστους χώρους και η άμεση εφαρμογή του, στην οποία δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις και «ειδική μεταχείριση».
Στόχος μας είναι να διατηρηθεί η δυναμική, η ζωντάνια και η επιχειρηματική άνοδος της πόλης, με σεβασμό όμως στον δημόσιο χώρο και τη χρήση του.
Θέλω, επιπρόσθετα, να σημειώσω, πως, παρά την έλλειψη προσωπικού στη Δημοτική Αστυνομία, είναι ενδεικτικό το γεγονός πως στους δύο πρώτους μήνες της θητείας μας οι κλήσεις έχουν αυξηθεί κατά 2,5 περίπου φορές σε σχέση με το αντίστοιχο δίμηνο της προηγούμενης χρονιάς. Δεν πιστεύω στην «τιμωρία», αλλά στη συνεννόηση και την τήρηση των βασικών δικαιωμάτων των πολιτών.

Η μεγάλη αλλαγή στην πόλη μας είναι ταυτόσημη με την αλλαγή συμπεριφορών, την αναγκαιότητα μιας μεγάλης κοινωνικής συμφωνίας για να αλλάξουμε ριζικά την καθημερινότητά μας. Συλλογική είναι η προσπάθεια και συλλογικό θα είναι το αποτέλεσμα.

Επεξεργάζεστε κάποιο σχέδιο για την αντιπλημμυρική θωράκιση της πόλης μετά το πάθημα του περασμένου Σεπτεμβρίου, ώστε να μη ζούμε υπό τον φόβο μια νέας μελλοντικής απειλής;
Ό,τι και να συζητάμε ή να σχεδιάζουμε δεν μπορεί παρά να είναι προτεραιότητά μας η ασφάλεια της πόλης και των πολιτών. Η εξάλειψη των απειλών από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής για την περιοχή μας απαιτεί σχεδιασμό και υλοποίηση κάθε μέτρου προστασίας.
Έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, αλλά και με τα αρμόδια Υπουργεία, καθώς η ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας είναι στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, που θα οδηγήσει σε σημαντικά αποτελέσματα για την πόλη.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας ότι οι ανάγκες της πόλης και του Δήμου δεν μπορούν να κρυφτούν πίσω από έργα που έγιναν τη δεκαετία του ’80, καθώς και ο πληθυσμός πολλαπλασιάστηκε και οι ανάγκες είναι διαφορετικές. Θα συμμετέχουμε και θα πιέσουμε με όλες μας τις δυνάμεις για τον σωστό σχεδιασμό που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του Δήμου (όχι μόνο της πόλης) και θα πιέσουμε για τη σωστή υλοποίησή του.

Συνήθως στην Ελλάδα το παραβλέπουμε, ωστόσο είναι γεγονός πως ο πολίτης έχει σημαντικό μερίδιο ευθύνης τόσο για την εικόνα όσο και για την εύρυθμη λειτουργία μιας πόλης μέσα από την τήρηση κανόνων, αλλά και αυτονόητων υποχρεώσεων. Πώς μπορεί ο Δήμος να κάνει αρωγό τον πολίτη στο έργο του;
Πιστεύω ότι η ατομική ευθύνη εμπλέκεται με την κοινωνική, αφού μέσα στην κοινωνία καλλιεργείται, δοκιμάζεται και ασκείται. Ο πολίτης, ο καθένας μας, οφείλει να αντιληφθεί πως η κάθε του πράξη επηρεάζει τον διπλανό του, η κάθε αβλεψία του έχει επιπτώσεις στο σύνολο, η κάθε συμπεριφορά του συμβάλλει θετικά ή αρνητικά στη γενικότερη εικόνα της πόλης.
Από την καθαριότητα, τον σεβασμό του περιβάλλοντος χώρου, του περιβάλλοντος γενικότερα, τον τρόπο που παρκάρουμε και αντιμετωπίζουμε τους συνανθρώπους μας.
Η μεγάλη αλλαγή στην πόλη μας είναι ταυτόσημη με την αλλαγή συμπεριφορών, την αναγκαιότητα μιας μεγάλης κοινωνικής συμφωνίας για να αλλάξουμε ριζικά την καθημερινότητά μας. Ενημέρωση, συζήτηση, συναπόφαση και συνέργεια είναι το τετράπτυχο πάνω στο οποίο στηριζόμαστε. Συλλογική είναι η προσπάθεια και συλλογικό θα είναι το αποτέλεσμα.